ΠΙΣΟΔΕΡΙΤΙΚΕΣ ΠΙΤΕΣ

Σπανακόπιτα με φρέσκο τυρί

Για το φύλλο
500 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο
1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη
1 κούπα νερό

Για τη γέμιση
1 κιλό σπανάκι
1 μεγάλο ξερό κρεμμύδι
1 ματσάκι άνηθο
1 ματσάκι μαϊντανό
350 γρ. φέτα
2 αυγά
Αλάτι (ποσότητα κατά προτίμηση)
Πιπέρι μαύρο (ποσότητα κατά προτίμηση)
Λίγο ελαιόλαδο

Μικρά Τεχνάσματα
Το ταψί που χρησιμοποιώ συνήθως είναι στρογγυλό με διάμετρο 37 εκατοστά. Επίσης, εάν δεν σας αρέσει το πολύ φύλλο που περισσεύει στις άκρες, μπορείτε να κόψετε με ένα μαχαίρι.

Εκτέλεση
Πρώτα ετοιμάζουμε το φύλλο. Σε ένα μπολ προσθέτουμε και ανακατεύουμε όλα τα υλικά της ζύμης εκτός της κούπας με το νερό, το οποίο στη συνέχεια προσθέτουμε λίγο-λίγο στο μπολ ανακατεύοντας, ώσπου να φτιάξουμε μια ζύμη σταθερή και μαλακή και να ξεκολλάει εύκολα από τα χέρια μας. Αφήνουμε την έτοιμη ζύμη για το φύλλο μας στο ψυγείο για μισή ώρα.

Στη συνέχεια ετοιμάζουμε τη γέμιση. Πλένουμε καλά και καθαρίζουμε το σπανάκι. Βάζουμε στο μούλτι το ξερό κρεμμύδι, το μαϊντανό και τον άνηθο προσθέτοντας λίγο λάδι ώστε να πολτοποιηθούν ευκολότερα τα υλικά μας.

Προσθέτουμε το μείγμα από το μούλτι σε μια μεγάλη κατσαρόλα και το τσιγαρίζουμε με λίγο ελαιόλαδο για περίπου πέντε λεπτά. Προσθέτουμε στην κατσαρόλα και το σπανάκι, αλατοπιπερώνουμε κατά προτίμηση και ανακατεύουμε για πέντε λεπτά ώσπου να μαραθεί. Κατεβάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και αφαιρούμε τα πολλά υγρά από το σπανάκι.

Σε ένα μπολ κόβουμε με το μαχαίρι τη φέτα σε κομματάκια και τη θρυμματίζουμε με τα χέρια μας. Σε ένα άλλο σκεύος χτυπάμε το αυγό, αλατοπιπερώνουμε και προσθέτουμε το αυγό στη θρυμματισμένη φέτα. Τέλος, προσθέτουμε και το μείγμα του μπολ στην κατσαρόλα με το σπανάκι, ανακατεύουμε να γίνει ομοιογενές και συνεχίζουμε με την παρασκευή του φύλλου.

Χωρίζουμε τη ζύμη σε δύο ανόμοια μέρη, το κάτω φύλλο (2/3 της ζύμης) και το πάνω φύλλο (1/3 της ζύμης) της πίτας αντίστοιχα. Σε καθαρό και αλευρωμένο πάγκο ανοίγουμε τα δύο φύλλα και συνεχίζουμε την παρασκευή της πίτας μας.

Σε λαδωμένο ταψί τοποθετούμε το κάτω φύλλο (το οποίο θα καλύπτει και τα πλαϊνά του σκεύους), προσθέτουμε τη γέμιση με το σπανάκι στρώνοντάς την με προσοχή στο ταψί, προσέχοντας να έχει το ίδιο πάχος σε όλο το σκεύος. Σκεπάζουμε με το πάνω φύλλο και ενώνουμε τα δύο φύλλα διπλώνοντάς το περισσευούμενο μέρος (τις άκρες τους) προς τη μέσα πλευρά του σκεύους.

Λαδώνουμε την πίτα μας με λίγο ελαιόλαδο, την τρυπάμε με ένα πηρούνι στην επιφάνειά της αρκετές φορές ώστε να μην φουσκώσει (εναλλακτικά, μπορείτε να την χαράξετε σε κομμάτια) και την ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς Κελσίου για 50 έως 60 λεπτά.

Τυρόπιτα με γιαούρτι

Υλικά
400 γρ. τριμμένη φέτα
50 γρ. τρυμμένη Gouda ή άλλο κασέρι
250-300 γρ. στραγγιστό γιαουρτι
2 κ.σ. ελαιόλαδο
3 αυγά, 2 για την γέμιση και 1 για άλλειμα από πάνω
2-3 κ.σ. γάλα (προαιρετικά)
Αλάτι (με προσοχή)
Λευκό και μαύρο πιπέρι
Θυμάρι, πάπρικα, ματζουράνα, κύμινο ή ότι άλλο μυρωδικό θέλετε
Βούτυρο για το ταψί
1 πακέτο φύλλα (ή 6 χειροποίητα)

Μικρά Τεχνάσματα
Το πακέτο με τα φύλλα που χρησιμοποίησα είχε 6 φύλλα. Με το βούτυρο αντικαθιστώ το λάδι που βάζουνε μερικοί. Τα φύλλα εκτός από το κάτω κάτω τα υπόλοιπα τα τοποθετούμε σουρωμένα.

Εκτέλεση
Αναμειγνύουμε τη φέτα, το κασέρι, το γιαούρτι, το ελαιόλαδο και τα μυρωδικά πολύ καλά, δοκιμάζουμε για το αλάτι και πράττουμε αναλόγως τις γεύσεις μας.

Χτυπάμε τα αυγά και τα προσθέτουμε στο μείγμα. Ανακατεύουμε πολύ καλά, Πρέπει να είναι ρευστή η γέμιση, αν δεν είναι προσθέτουμε γάλα. Βουτυρώνουμε το ταψί Απλώνουμε δυο φύλλα κι ενδιάμεσα βάζουμε μερικά μικρά κομματάκια βούτυρο. Ρίχνουμε την μισή γέμιση, τοποθετούμε ένα φύλλο και ρίχνουμε την άλλη μισή μας.

Βρέχουμε το τελευταίο φύλλο με λίγο γάλα ή νερό. Απλώνουμε τα υπόλοιπα φύλλα και πάλι ενδιάμεσα μερικά μικρά κομματάκια βούτυρο. Ψήνουμε για μισή ώρα περίπου στους 170 βαθμούς, μέχρι να ροδίσει.

Γαλατόπιτα

Υλικά
2 λίτρα πλήρες γάλα
250 γρ σιμιγδάλι ψιλό
4 αυγά
1 βιτάμ
2-3 βανίλιες
½ φλυτζάνι τσαγιού ζάχαρη
½ κιλό φύλλο για πίτες

Μικρά Τεχνάσματα
Εγώ από παιδί δεν έπινα γάλα. Αυτό το κληρονόμησαν και οι γιοι μου. Τότε θυμήθηκα την γιαγιά μου που στην προσπάθειά της να πάρω γάλα σε οποιαδήποτε μορφή μου έφτιαχνε γαλατόπιττες. Μόνο που τις τρώγανε και όλοι οι άλλοι όπως γίνεται και στο δικό μου σπίτι τώρα... Σήμερα που έφτιαξα μία μύρισε η πολυκατοικία, μοιράσαμε την μισή στους δίπλα, στους από πάνω και στους από κάτω και τρώμε την υπόλοιπη.

Εκτέλεση
Σε μια κατσαρόλα ρίχνουμε το γάλα, το βιτάμ, το σιμιγδάλι και τη ζάχαρη. Τοποθετούμε στο μάτι και ανακατεύουμε συνεχώς μέχρι να ενοποιηθούν τα υλικά και να πάρει βράση το γάλα. Θα πρέπει να προκύψει μια αραιή κρέμα.

Βουτυρώνουμε ένα μεγάλο ταψί φούρνου και απλώνουμε τα φύλλα βουτυρώνοντας τα καλά ένα ένα. Αδειάζουμε τη γέμιση και φτιάχνουμε τον κόθρο της πίτας στρίβοντας τα φύλλα και βουτυρώνοντάς τα από πάνω. Όταν ψηθεί την πασπαλίζουμε με κανέλα.

Κολοκυθόπιτα

Υλικά
2 ½ κιλά κολοκύθα
5-6 αυγά
½ κιλό φέτα τριμμένη
3-4 κουταλιές της σούπας γαλέτα
Φύλλο σφολιάτα
½ φλυτζάνι Τσαγιού φυτίνη
Άνηθο
Αλάτι και Πιπέρι
Λίγο ελαιόλαδο για το λάδωμα του ταψιού και του πάνω φύλλου

Μικρά Τεχνάσματα
Αυτή είναι η δοσολογία όπως την έδινε ένας τσελεμεντές. Εγώ βάζω τα υλικά «με το μάτι» ανάλογα με την ποσότητα του κολοκυθιού που έχω και αντίστοιχα επιλέγω το κατάλληλο ταψί.
Την συνταγή πήρα από την πεθερά μου και προέρχεται νομίζω από τσελεμεντέ της Σοφίας Σκούρα, αλλά ούτως ή άλλως, σας την παραθέτω λίγο αλλαγμένη, δίνοντάς σας τα συστατικά που κρίνω ότι γίνεται πάρα πολύ ωραία, σε σύγκριση με τον τσελεμεντέ όπου δίνονται εναλλακτικές επιλογές.

Εκτέλεση
Κόβουμε το εσωτερικό της κολοκύθας σε κυβάκια. Επειδή συνήθως η κολοκύθα έχει πολύ υλικό, μπορούμε να χωρίσουμε τα κυβάκια σε μερίδες που χρειαζόμαστε για να μαγειρέψουμε κάθε φορά με σακουλίτσες polybag, να τα φυλάξουμε στην κατάψυξη και να βγάζουμε κάθε φορά και μία. Αν το κάνετε έτσι, τότε δεν χρειάζεται ξεπάγωμα ιδιαίτερο. Τα αφήνετε στο σουρωτήρι για λίγα λεπτά και ρίχνετε λίγο νερό επάνω να τα βοηθήσετε να ξεκολλήσουν.

Βάζουμε το βούτυρο στην κατσαρόλα. Μόλις κάψει λίγο, βάζουμε τα κολοκύθια. Τα σωτάρουμε μερικά λεπτά, σκεπάζουμε την κατσαρόλα και τ’ αφήνουμε να σιγοψήνεται και να ρουφήξουν το νερό τους ώσπου να λειώσουν. Ανακατεύουμε ανά τακτικά διαστήματα με μια ξύλινη κουτάλα για να τα βοηθήσουμε να ψήνονται ομοιόμορφα.

Χτυπάμε τα αυγά και τρίβουμε το τυρί. Τα ρίχνουμε όλα μες στην κατσαρόλα και ανακατεύουμε καλά. Ρίχνουμε και γαλέτα για να ρουφήξει τα πολλά υγρά. Επίσης άνιθο ψιλοκομμένο, ανακατεύουμε ελάχιστο αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι, ανακατεύουμε και πάλι και η γέμιση είναι έτοιμη! Λαδώνουμε το ταψί και στρώνουμε 1 φύλλο σφολιάτας. Το ανοίγουμε με το χέρι μας να ανεβαίνουν οι άκρες του λίγο στα τοιχώματα του ταψιού. Ρίχνουμε τη γέμιση, τη στρώνουμε ομοιόμορφα παντού και από πάνω βάζουμε και το 2ο φύλλο. Το ενώνουμε κάπως με το κάτω στις άκρες. Από πάνω το λαδώνουμε λίγο. Τέλος χαράζουμε το φύλλο σε κομμάτια. Προθερμαίνουμε και τον φούρνο στους 200 βαθμούς. Θέλει σχεδόν ½ ώρα.

Τραχανόπιτα

Υλικά
5 ποτήρια νερό
3 φλιτζάνια τσαγιού τραχανά (λευκό)
1 ποτήρι φρέσκο γάλα
3 αυγά
3 κ.σ. ελαιόλαδο
1 φλιτζάνι τσαγιού φέτα τριμμένη
Λίγο αλάτι
Λίγη φρυγανιά τριμμένη

Μικρά Τεχνάσματα
Ο τραχανάς δεν θα πρέπει να έχει βράσει εντελώς για να μην μας "λασπώσει" αφού μετά θα ψηθεί στο φούρνο. Εγώ χρησιμοποίησα το μεγάλο ταψί του φούρνου. Τα ποτήρια που χρειαζόμαστε είναι τα μεγάλα.

Εκτέλεση
Σε αλατισμένο νερό που βράζει ρίχνουμε σιγά-σιγά τον τραχανά ανακατεύοντας συνεχώς.
Μετά από λίγο ρίχνουμε το γάλα.
Αφού βράσει ο τραχανάς αποσύρουμε από τη φωτιά.
Τον αφήνουμε για 5 λεπτά και στη συνέχεια προσθέτουμε τα αυγά μας χτυπημένα, το ελαιόλαδο, τη φέτα και ανακατεύουμε πολύ καλά.
Λαδώνουμε ένα ρηχό ταψί για πίτα και πασπαλίζουμε με τη φρυγανιά.
Ψήνουμε, σε προθερμασμένο φούρνο, στους 200 βαθμούς μέχρι η πίτα μας να πάρει χρώμα.

Χορτόπιτα

Υλικά
½ κιλό χόρτα βρασμένα (όποια σας αρέσουν)
4 κρεμμυδάκια φρέσκα
1 φλιτζάνι φέτα τρίμμα
Λίγο άνηθο
Αλάτι

Μικρά Τεχνάσματα
Καλό πλύσιμο των χόρτων και καλό αλάτισμα από το βράδυ.

Εκτέλεση
Πλένουμε καλά τα χόρτα και τα βράζουμε για 5 λεπτά περίπου.
Αφού τα στραγγίσουμε τα αφήνουμε στην άκρη.
Βάζουμε σε ένα τηγάνι λίγο ελαιόλαδο και τσιγαρίζουμε το κρεμμύδι με τον άνηθο.
Βάζουμε πολύ λίγο αλάτι.
Μόλις τσιγαριστούν βάζουμε τα υλικά μας στην ανοιχτή μας ζύμη (που την έχουμε βάλει σε λαδωμένο ταψί) και από πάνω τοποθετούμε την φέτα.
Σκεπάζουμε την πίτα με την άλλη ζύμη με τον τρόπο που γνωρίζουμε, την λαδώνουμε καλά με ένα πινέλο και την βάζουμε σε προθερμασμένο φούρνο τους 160 βαθμούς.

Ρυζόπιτα με σταφίδες και καρύδια

Για τη γέμιση
½ φλιτζάνι ρύζι (ελληνική Καρολίνα)
2 κουταλιές. σούπας ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο
2 φλιτζάνι νερό
1 φλιτζάνι καρυδόψιχα, χοντροαλεσμένη
1 φλιτζάνι σταφίδες
½ κουταλιές γλυκού γαρίφαλο αλεσμένο
1 πακέτο φύλλο κρούστας για γλυκά

Για το σιρόπι
½ φλιτζάνια ζάχαρη
3-4 κουταλιές μέλι
2 κουταλιές σούπας χυμό λεμόνι
Φλούδα από ½ λεμόνι
1 ξύλο κανέλα

Μικρά Τεχνάσματα
Το ρύζι να είναι άσπρο και σταφίδες καφέ ζαρωμένες.

Εκτέλεση
Μουσκέψτε το ρύζι για 5΄σε χλιαρό νερό. Σουρώστε και σοτάρετε το ρύζι σε 2 κουταλιές λάδι ή βούτυρο, ανακατώνοντας συνεχώς μέχρι να γυαλίσει.

Προσθέστε 2 φλιτζάνια νερό, χαμηλώστε τη φωτιά και σιγοβράστε για 12-15 λεπτά, μέχρι να μαλακώσει και να απορροφήσει το νερό.

Μεταφέρετε το ρύζι σε γαβάθα και αφήστε το να κρυώσει λίγο. Προθερμάνετε το φούρνο στους 180 βαθμούς.

Ανακατώστε το ρύζι με τα καρύδια, τις σταφίδες και το γαρίφαλο. Αλείψτε με βούτυρο ή λάδι ένα ταψί και απλώστε 2 φύλλα. Αλείψτε ξανά με λάδι και βάλτε 2 ακόμα φύλλα και μετά ακόμα δυο, μέχρι να χρησιμοποιήστε το μισό πακέτο. Αδειάστε μέσα το μείγμα της ρυζόπιτας και απλώστε το ομοιόμορφα με σπάτουλα. Σκεπάστε με τα υπόλοιπα φύλλα, αλείφοντας με βούτυρο ή λάδι κάθε 2 φύλλα.

Κόψτε το πολύ περίσσευμα και γυρίστε μαζί τα πάνω και κάτω φύλλα να σχηματίσετε κορδόνι. Πιέστε το κορδόνι με πιρούνι να έρθει στο ίδιο ύψος με το κέντρο της πίτας για να μην καεί στο ψήσιμο. Αλείψτε με λάδι και χαράξτε την επιφάνεια σε ρομβοειδή κομμάτια.

Ψήστε το γλυκό για περίπου 1 ώρα, μέχρι να ροδίσει καλά. Όσο ψήνετε η ρυζόπιτα, βάλτε σε μικρή κατσαρόλα όλα μαζί τα υλικά για να κάνετε το σιρόπι.

Σιγοβράστε για περίπου 20΄, κατεβάστε από τη φωτιά και πετάξτε το φλούδι και τη κανέλα. Όταν η πίτα είναι έτοιμη περιχύστε προσεκτικά με το σιρόπι, προσέχοντας να βρέξετε όλη την επιφάνεια. Σκεπάστε με καθαρή πετσέτα και αφήστε τη ρυζόπιτα να κρυώσει τελείως προτού να τη σερβίρετε. Το γλυκό είναι καλύτερο την επόμενη μέρα.

Κοτόπιτα με πράσα και ανθότυρο

Υλικά
1 στήθος κοτόπουλο φιλέτο
250 γρ. milner (ή και γκούντα)
250 γρ μανιτάρια φρέσκα
1 μεγάλο κρεμμύδι
Λάδι
1 ποτήρι γάλα φρέσκο
1 πακέτο φύλλο σφολιάτας

Μικρά Τεχνάσματα
Είναι πολύ βασικό στο τέλος το γάλα να απλωθεί στις άκρες της πίτας για να μαλακώσουν. Παράλληλα μπορείτε να βάλετε στη γέμιση ακόμη και πολύχρωμες πιπεριές καθώς επίσης και καλαμπόκι.

Εκτέλεση
Πλένουμε το κοτόπουλο καλά και το κόβουμε σε μικρά κομμάτια. Το αλατοπιπερώνουμε και το βάζουμε σε ένα κατσαρολάκι για να βράσει (όχι πολύ νερό ίσα-ίσα να καλύπτει το κοτόπουλο.

Σε ένα τηγάνι βάζουμε λίγο λάδι και ρίχνουμε το κρεμμύδι και τα μανιτάρια ψιλοκομμένα. Τα σοτάρουμε για 5-6 λεπτά.

Όταν βράσει το κοτόπουλο το ρίχνουμε και αυτό στο τηγάνι με το κρεμμύδι και τα μανιτάρια. Ρίχνουμε και μισό ποτήρι γάλα. Τα ανακατεύουμε για 3-4 λεπτά και τα αποσύρουμε από τη φωτιά.

Σ'ενα ταψί ρίχνουμε πολύ λίγο λάδι και το απλώνουμε.Βάζουμε το ένα φύλλο σφολιάτας και ρίχνουμε τη γέμιση. Προσθέτουμε το τυρί σε μικρά κομμάτια. Έπειτα βάζουμε και το άλλο φύλλο σφολιάτας και ενώνουμε τις άκρες των 2 φύλλων και τις στρίβουμε.

Κόβουμε την πίτα σε κομμάτια και με ένα πινέλο απλώνουμε το γάλα πάνω στην πίτα. Την ψήνουμε στους 180° C για 20 λεπτά σε αέρα κατά προτίμηση μέχρι να ροδίσει.

Πρασόπιτα με κιμά

Για το φύλλο
Αλεύρι μαλακό
1 ποτήρι νερό
3 κουταλιές λάδι
Αλάτι

Για τη γέμιση
250γρ. κιμά μοσχαρίσιο
250γρ. κιμά χοιρινό
3-4 πράσα
1 κρεμμύδι ξερό ψιλοκομμένο
1 μεγάλη ώριμη ντομάτα ξυσμένη στον τρίφτη ή μισό κουτί πελτέ
350γρ. γραβιέρα τριμμένη ή οποιοδήποτε κίτρινο τυρί της αρεσκείας σας
Λάδι
Αλάτι & Πιπέρι
1 αυγό

Μικρά Τεχνάσματα
Προσθέστε στο μείγμα του ζυμαριού 1 κουταλάκι του γλυκού...κάνει το ζυμάρι πιο τραγανό!
Για να γίνει η συνταγή ασφαλής για αυτούς που ακολουθούν τη διατροφή χωρίς γλουτένη κάντε τα εξής:
Χρησιμοποιήστε αλεύρι χωρίς γλουτένη

Εκτέλεση
Σε ένα μεγάλο τηγάνι τσιγαρίζετε τον κιμά με το λάδι και το κρεμμύδι. Προσθέτετε αλάτι και πιπέρι.

Εν τω μεταξύ καθαρίζετε τα πράσα και τα κόβετε κατά μήκος σε λεπτές ροδέλες. Όταν ο κιμάς πάρει χρώμα προσθέτετε τα πράσα και ανακατεύετε ανά διαστήματα μέχρι να μαραθούν και να αρχίσουν να τσιγαρίζονται. Χαμηλώνετε τη φωτιά, προσθέτετε την ντομάτα ή τον πελτέ και τα αφήνετε να πάρουν μερικές βράσεις. Κατεβάζετε τη γέμισή σας από τη φωτιά και την αφήνετε να κρυώσει.

Ετοιμαστείτε τώρα για το ζυμάρι... Βάζετε σε ένα μπολ 1 φλιτζάνι αλεύρι, το νερό, το λάδι και λίγο αλάτι. Πλάθετε το μείγμα με τα χέρια σας. Προσθέτετε αλεύρι μέχρι το μείγμα να μην κολλάει στα χέρια σας.

Βουτυρώνετε ένα ταψί. Ρίχνετε λίγο αλεύρι σε μια καθαρή και σχετικά μεγάλη επιφάνεια και παίρνετε λίγο περισσότερο από το μισό ζυμάρι για τη βάση της πίτας. Με ένα πλάστη ή με τα χέρια σας ανοίγετε ομοιόμορφα το ζυμάρι μέχρι να δημιουργήσετε ένα στρώμα μεγαλύτερο της επιφάνειας του ταψιού σας. Τοποθετείτε το ζυμάρι στο ταψί και επαναλαμβάνετε τη διαδικασία με το υπόλοιπο ζυμάρι το οποίο θα είναι το καπάκι της πίτας σας.

Απλώνετε ομοιόμορφα τη γέμιση στο ταψί και πασπαλίζετε από πάνω το τυρί. Σκεπάζετε την πίτα με το δεύτερο ζυμάρι και την κλείνετε στα πλαϊνά με το κάτω. Αλείφετε την πίτα σας με το αυγό και την βάζετε στο φούρνο στους 200 βαθμούς για 40-45 λεπτά. Είναι έτοιμη όταν το ζυμάρι θα έχει πάρει ένα γλυκό κόκκινο χρώμα!

Πηγή: Κοσμάς-Αριστοτέλης Δούκας, «Προώθηση παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων
ορεινών περιοχών για υποστήριξη του εναλλακτικού τουρισμού», στα πλαίσια του
Ερευνητικού Χρηματοδοτούμενου Έργου: Θαλής (κωδ. έργου 85318)