Το ΔΑΣΟΣ ΤΟΥ ΠΙΣΟΔΕΡΙΟΥ

"Το δασικό σύμπλεγμα Πισοδερίου, είναι συνιδιόκτητο και ανήκει κατά το ⅕ στο Ελληνικό Δημόσιο εξ αδιαιρέτου και κατά τα ⅘ σε κατοίκους του Πισοδερίου. Υπάγεται στο Νομό Φλώρινας και αποτελεί σημαντική πηγή για τους κατοίκους αλλά και για την ευρύτερη περιφέρεια. Σκοπός και
επιδίωξη της εκμετάλλευσης του δασικού συμπλέγματος είναι η επίτευξη της μέγιστης αποδοτικότητάς του. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την αύξηση της ξυλοπαραγωγής αλλά κυρίως με την εκμετάλλευση του για αναψυχή και ορεινό τουρισμό.
Τα δέντρα που αυξάνονται στο δάσος μετατρέπονται με την υλοτομία τους από ανεκτίμητης αξίας φυσικά αγαθά σε αγαθά οικονομικής αξίας, την κάλυψη των αναγκών σε χρήσιμη ξυλεία και καυσόξυλα των κατοίκων των γύρω χωριών και την απασχόλησή τους.

Θέση του δάσους

Το δασόκτημα Πισοδερίου βρίσκεται Δυτικά της πόλης της Φλώρινας, σε μέση απόσταση 21 km οδικά. Το σημείο με το χαμηλότερο υπερθαλάσσιο υψόμετρο είναι 1.215 μέτρα στη δασική θέση "Εικόνα" , ενώ το σημείο με το υψηλότερο υπερθαλάσσιο υψόμετρο είναι η κορυφή του Πολυνερίου 2.128 m (τριγωνομετρικό Ελατιά). Έτσι υπάρχει μια υψομετρική διαφορά 913 m και το μέσο υψόμετρο του δάσους είναι 1.671,5 m. Χαρακτηριστικές κορυφές περιμετρικά του δάσους και του χωριού αποτελούν, το Πολυνέρι - τριγωνομετρικό Ελατιά με υψόμετρο 2.128 m, το Ανθοβούνι με υψόμετρο 2.108 m, το Λούντζερ – Τριγωνομετρικό Λοχαγού Θώμου με υψόμετρο 1.929 m και το Κανδύλι με υψόμετρο 1.680 m. Εντός του δάσους υπάρχει η κορυφή Γώγου Κεφαλή με υψόμετρο 1.907 m από όπου ξεκινούν να κατέρχονται οι πέντε χιονοδρομικές πίστες του Χιονοδρομικού Κέντρου Βίγλας Πισοδερίου.
Από όλη την περιοχή του δασοκτήματος πηγάζουν αρκετές πηγές με σημαντική υδατοπαροχή. Το νερό των περισσότερων πηγών διαρκεί όλο τον χρόνο. Μέρος της υδρολεκάνης του δασοκτήματος αποτελεί τμήμα της λεκάνης απορροής του ποταμού Λαδοποτάμου, παραπόταμου του Αλιάκμονα και το υπόλοιπο μέρος της υδρολεκάνης του ποταμού Σακουλέβα της Φλώρινας.

Πίνακας Επιφανειών

Η συνολική έκταση του δάσους ανέρχεται σε 2.410,88 Ηa και κατανέμεται ως εξής:

Μορφή                                        Έκταση (σε Ηa)                                   Επικάλυψη (σε %)
Δασοσκεπής                                     1.571,00                                                     65,16
Μερικά δασοσκεπής                             82,71                                                       3,43
Αγροί και δέντρα, καλλιέργειες           38,87                                                       1,61
Γυμνή                                                 582,66                                                     24,17
Θαμνότοποι                                            0,00                                                       0,00
Οικισμοί                                               20,93                                                       0,87
Άγονη                                                 114,71                                                       4,76
Σύνολο                                            2.410,88                                                       100%

Η σχηματική απεικόνιση του πίνακα επιφανειών φαίνεται στο γράφημα που ακολουθεί στη συνέχεια:




Ιδιοκτησιακό

Το Δάσος αγοράστηκε από τους κατοίκους Πισοδερίου το έτος 1875 με τίτλους (ταπίες) του Οθωμανικού Κράτους από τον Εδουάρδο Τζιβανάκη Αρσλάν και οι κληρονόμοι τους συνέστησαν το έτος 1925 τον Συνεταιρισμό με την Επωνυμία «Συνεταιρισμός Διαχειρίσεως Συνιδιόκτητου Δάσους Πισοδερίου» (Α.Δ.Σ.Δ. ΠΙΣΟΔΕΡΙΟΥ).

Κοινωνικές και Οικονομικές Συνθήκες

Οι συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων του Δ.Δ. Πισοδερίου είναι πολύ σκληρές, γιατί ο χειμώνας διαρκεί πολύ, είναι βαρύς και η περιοχή δεν προσφέρεται για μόνιμη διαβίωση. Παρ’ όλα αυτά ορισμένοι κάτοικοι μένουν μόνιμα στο χωριό ενώ πολλοί άλλοι, οι οποίοι ζουν σε αστικά κέντρα (Φλώρινα, Θεσσαλονίκη και αλλού) έκτισαν σπίτια στα οποία διαμένουν το καλοκαίρι.
Το δασόκτημα επέδρασε παλαιότερα ισχυρά στην οικονομία των κατοίκων του χωριού επειδή τους διέθετε πρώτη ύλη τόσο για οικοδομήσιμη κυρίως ξυλεία όσο και για καύσιμη ύλη. Με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου όμως και την επικράτηση του ρεύματος μετανάστευσης και αστυφιλίας, σήμερα οι περισσότεροι βλέπουν το δάσος σαν συμπληρωματικό έσοδο και σαν αναψυχή. Η κύρια παραγωγή του δάσους είναι τα καυσόξυλα και η τεχνική ξυλεία οξιάς, τα οποία καταναλίσκονται σαν κύρια ή και συμπληρωματική καύσιμη θερμαντική εγχώρια ύλη στον οικισμό του Πισοδερίου, αλλά και προωθούνται στο πανελλήνιο για τον ίδιο σκοπό. Εξάλλου ένα μικρό εισόδημα, σχεδόν ελάχιστο, απολαμβάνουν οι κάτοικοι από την Λιβαδοπονία με χρήση της έκτασης ως βοσκότοπο.
Σήμερα η περιοχή είναι γνωστή στο πανελλήνιο για τη φυσική ομορφιά της και αποτελεί ένας από τους σημαντικότερους προορισμούς ορεινής αναψυχής στη Βόρεια Ελλάδα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, η προσέλευση επισκεπτών είναι πολύ μεγάλη εξαιτίας της λειτουργίας του σύγχρονου χιονοδρομικού κέντρου που λειτουργεί στην περιοχή. Στο χωριό του Πισοδερίου έχουν κατασκευαστεί αρκετοί ξενώνες που φιλοξενούν αυτούς τους επισκέπτες και απασχολούν αρκετούς εργαζόμενους.
Το δασόκτημα συνδέεται με την πόλη της Φλώρινας με ασφαλτοστρωμένο δρόμο μήκους περίπου 21 km που φτάνει μέχρι τον οικισμό του Πισοδερίου και συνεχίζει για Πρέσπα, Καστοριά και Αλβανία. Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος αποτελεί εθνική οδό. Επίσης, υπάρχει ασφαλτοστρωμένος δρόμος μέχρι την Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας, ο οποίος κατασκευάσθηκε με μερίμνα και δαπάνες του συνεταιρισμού την τελευταία πενταετία. Το εσωτερικό οδικό δίκτυο του δασοκτήματος μπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητικό".

Πηγή: Κοσμάς-Αριστοτέλης Δούκας, «Προώθηση παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων
ορεινών περιοχών για υποστήριξη του εναλλακτικού τουρισμού», στα πλαίσια του
Ερευνητικού Χρηματοδοτούμενου Έργου: Θαλής (κωδ. έργου 85318)